Tutunamayanlar, Eylembilim, Korkuyu Beklerken, Tehlikeli Oyunlar kitaplarının yazarı Oğuz Atay 87 yıl önce bugün doğdu. “Ben buradayım okuyucum, sen neredesin?” diyerek okura seslenen Atay’ın bilinmeyen yönlerini doğum günü münasebetiyle derledik.
1-Oğuz Atay çocukluk ve gençlik yılları boyunca karikatürle uğraştı.
İçine kapanık bir çocuktur ve ‘Kardeşini sevmeyen var mı?’ sorusuna sınıfta kaldırılan tek parmak ona aittir. Sokakta gördüklerini karikatürize ederek ailesine anlattığı çocukluk yıllarından, karikatür çizdiği gençlik yıllarına uzanan ince espri anlayışını kitaplarında da görmek mümkündür.
2- Dostoyevski ve Kafka en sevdiği yazarlardı.
Kurmaca metinlerinde ikisine de bol bol gönderme yapar; Tutunamayanlar’dan ”Böyle basit ölçülerle değerlendirirler insanı. Dostoyevski’yi de okumamışlardır, bilmezler.’ der.
3- Tutunamayanlar’ı Beyoğlu’ndaki evinde kalem aldı.
4- Tutunamayanlar Romanındaki karakterlerin çoğu gerçek hayattaki arkadaşlarıydı.
Tutunamayanlar romanını ithaf ettiklerinden biri Sevin, hep sevdiği kadın, diğeri Ural’dır. Ural intihar eden bir arkadaşıdır ve Oğuz Atay’la yapılan bir röportajda ‘Selim Işık kimdir?’ sorusuna yazarın verdiği cevap ‘İntihar eden bir arkadaşım, Ural var (…) Belki ben varım. Adlarını yazmanın sakıncalı olacağı birkaç arkadaşım var.’ şeklinde olmuştur.
5- Kısa film yaptığı bir öyküsünü ve uzun yıllar yazdığı günlüğünü kaybetti.
Beyaz Mantolu Adam’ hikâyesini kısa film olarak çekmiş ama film kaybolmuştur. Günlüğü de evinden çalınmış yıllar sonra bir öğrenci tarafından teslim edilmiştir.
6-Kendi döneminde okursuz, ilgisiz ve ödülsüz bir yazardı.
Oğuz Atay’ın kitabı ilk çıktığında şimdiki popülerliğinden çok uzaktı. İlk kitabının yayımlanmasını sağlayan TRT Yarışması dışında hiçbir ödül almamış, hayattayken Kenter Tiyatrosu’na oynanması için götürdüğü ‘Oyunlarda Yaşayanlar’ oyunu beğenilmemiş, çok kalın olduğu için ilk baskısı iki cilt yapılan Tutunamayanlar’ın ikinci cildi depoda yatmaya terk edilmiş, satışı başarısız olmuştur.
7-Mecidyeköy’de bir arkadaşının evinde vefat etti.
Mecidiyeköy’de arkadaşı Altay Gündüz’ün evinde misafir olan Oğuz Atay banyodadır ve uzun süre çıkmaz, bu durumdan endişe duyan ev halkı seslenir ve ‘Sevinmeyin, daha ölmedim.’ cevabını duyunca arkadaşları gülerler. Aradan bir süre daha geçer ve Oğuz Atay dışarı çıkmaz. Bunlar yazarın son sözleridir.